राज्यावर दुहेरी चक्रीवादळांचे सावट? अरबी समुद्रातील प्रणालीमुळे पावसाचा इशारा, बंगालच्या उपसागरातील वादळावर हवामान तज्ज्ञांचे लक्ष

१८ ते २२ ऑक्टोबर दरम्यान राज्यात पावसाची शक्यता; महिन्याच्या अखेरीस बंगालच्या उपसागरात चक्रीवादळ बनण्याचा प्राथमिक अंदाज, मात्र राज्याला थेट धोका कमी.

विशेष प्रतिनिधी, पुणे:

ऑक्टोबर महिन्याच्या उत्तरार्धात अरबी समुद्र आणि बंगालचा उपसागर या दोन्ही ठिकाणी चक्रीवादळांसाठी पोषक स्थिती निर्माण होत असल्याने राज्याच्या हवामानावर त्याचे काय परिणाम होतील, याकडे सर्वांचे लक्ष लागले आहे. सध्याच्या प्राथमिक अंदाजानुसार, अरबी समुद्रातील प्रणालीमुळे राज्यात पावसाचे पुनरागमन होणार आहे, तर महिन्याच्या अखेरीस बंगालच्या उपसागरात निर्माण होणाऱ्या संभाव्य चक्रीवादळाचा धोका राज्याला कमी असल्याचे हवामान तज्ज्ञांनी स्पष्ट केले आहे.

अरबी समुद्रातील प्रणालीमुळे राज्यात पावसाचे पुनरागमन

अरबी समुद्रात सध्या कमी दाबाचे क्षेत्र विकसित झाले असून, येत्या एक-दोन दिवसांत त्याची तीव्रता वाढून ते ‘डिप्रेशन’ आणि पुढे ‘डीप डिप्रेशन’मध्ये रूपांतरित होण्याची दाट शक्यता आहे. हवामान विभागाला या प्रणालीच्या तीव्रतेबद्दल (सायक्लोजेनेसिस) खात्री असली तरी, तिचे चक्रीवादळात रूपांतर होईल की नाही याबाबत साशंकता आहे.

सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे, या प्रणालीचा संभाव्य मार्ग महाराष्ट्रापासून दूर समुद्राच्या दिशेने सरकणारा आहे. त्यामुळे राज्याला या वादळाचा थेट धोका नाही. मात्र, या प्रणालीच्या अप्रत्यक्ष प्रभावामुळे पूर्वेकडून बाष्पयुक्त वारे राज्याकडे खेचले जातील. परिणामी, १८ ऑक्टोबरपासून राज्यात पावसासाठी पोषक वातावरण तयार होऊन १८ ते २२ ऑक्टोबर दरम्यान अनेक भागांत पावसाची शक्यता आहे.

बंगालच्या उपसागरातील संभाव्य चक्रीवादळ: घाबरण्याचे कारण नाही

अरबी समुद्रातील प्रणालीचा प्रभाव कमी होत असतानाच, बंगालच्या उपसागरात एका नवीन प्रणालीचा उदय होण्याचा अंदाज आहे. २१-२२ ऑक्टोबरच्या सुमारास येथे चक्राकार वाऱ्यांची स्थिती निर्माण होऊन, २४ ऑक्टोबरनंतर तिचे कमी दाबाच्या क्षेत्रात किंवा ‘डिप्रेशन’मध्ये रूपांतर होण्याची मध्यम शक्यता आहे. ‘निगेटिव्ह आयओडी’च्या प्रभावामुळे या प्रणालीचा सुरुवातीचा प्रवास उत्तर-पश्चिम दिशेने, म्हणजेच भारताच्या पूर्व किनारपट्टीच्या दिशेने असेल.

काही हवामान मॉडेल (ECMWF) या प्रणालीचा प्रवास महाराष्ट्रापर्यंत दाखवत असले, तरी हवामान तज्ज्ञांच्या मते घाबरून जाण्याचे कारण नाही. ऑक्टोबर महिन्यातील बंगालच्या उपसागरातील वादळांचा पूर्वेतिहास पाहिल्यास, बहुतांश वादळे तामिळनाडू-आंध्र प्रदेश किनारपट्टीवर धडकतात आणि जमिनीवर आल्यानंतर त्यांची तीव्रता झपाट्याने कमी होते. ही वादळे रायलसीमा किंवा कर्नाटकपर्यंत पोहोचता-पोहोचता क्षीण होतात. त्यामुळे महाराष्ट्रापर्यंत विध्वंसक वारे किंवा अतिवृष्टी पोहोचण्याची शक्यता नगण्य असते. हा केवळ प्राथमिक आणि दूरच्या पल्ल्याचा अंदाज असल्याने त्यात मोठे बदल अपेक्षित आहेत. त्यामुळे नागरिकांनी कोणत्याही अफवांवर विश्वास न ठेवता, अधिकृत माहितीची प्रतीक्षा करावी, असे आवाहन करण्यात आले आहे.

Leave a Comment