हवामान अंदाज: राज्यातील शेतकऱ्यांसाठी हवामान अंदाज देणारे प्रख्यात अभ्यासक पंजाबराव डख यांनी दिवाळीच्या मुहूर्तावर राज्यात पावसाचे संकट घोंघावत असल्याचा एक मोठा आणि महत्त्वपूर्ण अंदाज वर्तवला आहे. एका मुलाखतीदरम्यान त्यांनी सांगितले की, २३, २४ आणि २५ ऑक्टोबरच्या दरम्यान एक चक्रवादळ निर्माण होण्याची शक्यता असून, त्याची दिशा सध्या महाराष्ट्राकडे आहे. या शक्यतेमुळे त्यांनी शेतकऱ्यांना तातडीने आपली कामे उरकून घेण्याचा सल्ला दिला आहे.
चक्रवादळाचा संभाव्य मार्ग आणि प्रभाव
पंजाबराव डख यांनी दिलेल्या माहितीनुसार, बंगालच्या उपसागरात निर्माण होणारे हे चक्रवादळ महाराष्ट्रात ‘धुमाकूळ’ घालू शकते. त्यांनी काही जिल्ह्यांची नावे घेत या भागांना जास्त धोका असल्याचे सूचित केले आहे.
-
सर्वाधिक प्रभावित जिल्हे: नांदेड, यवतमाळ, हिंगोली, सोलापूर, बीड, अहमदनगर, सांगली, सातारा आणि धाराशिव या जिल्ह्यांमध्ये या चक्रवादळाचा प्रभाव अधिक तीव्रतेने जाणवू शकतो.
डख यांनी स्पष्ट केले की, हे वादळ जर महाराष्ट्रात आले, तर नदी-नाले पुन्हा वाहू शकतात आणि मोठ्या प्रमाणात पाऊस होऊ शकतो, ज्यामुळे काढणीला आलेल्या पिकांचे मोठे नुकसान होण्याची भीती आहे.
निर्णायक घटक: थंडीचा जोर
हा अंदाज वर्तवताना डख यांनी एक अत्यंत महत्त्वाची अट सांगितली आहे. त्यांच्या मते, या चक्रवादळाचे आगमन हे पूर्णपणे उत्तरेकडून येणाऱ्या थंडीच्या लाटेवर अवलंबून असेल.
-
जर थंडी वाढली तर…: जर येत्या काही दिवसांत उत्तरेकडून थंडीचा जोर वाढला, तर ही थंडी चक्रवादळाला पुढे सरकण्यापासून रोखेल किंवा त्याची दिशा बदलेल. अशा परिस्थितीत महाराष्ट्रावरील धोका टळू शकतो.
-
जर गरमी कायम राहिली तर…: याउलट, जर थंडीची लाट कमजोर पडली आणि वातावरणात उष्णता कायम राहिली, तर हे चक्रवादळ निश्चितपणे महाराष्ट्रात धडकेल, असा इशारा त्यांनी दिला आहे.
शेतकऱ्यांसाठी तातडीचा सल्ला
या संभाव्य धोक्याच्या पार्श्वभूमीवर पंजाबराव डख यांनी शेतकऱ्यांना खालीलप्रमाणे तातडीचे सल्ले दिले आहेत:
-
काढणीची घाई करा: ज्या शेतकऱ्यांची सोयाबीन किंवा इतर खरीप पिकांची काढणी शिल्लक आहे, त्यांनी ती १६ ऑक्टोबरपर्यंत कोणत्याही परिस्थितीत पूर्ण करावी.
-
रब्बी पेरणीचा निर्णय जपून घ्या: रब्बीच्या पेरणीसाठी घाई करू नये. ज्यांच्या जमिनीत पेरणीसाठी योग्य ओलावा (वापसा) आहे, त्यांनी पेरणी करण्यास हरकत नाही. मात्र, इतरांनी परिस्थिती पाहूनच निर्णय घ्यावा.
-
दोन-तीन दिवसांत चित्र स्पष्ट होणार: डख यांनी सांगितले की, ते सध्या शेतकऱ्यांमध्ये भीती निर्माण करू इच्छित नाहीत, कारण अनेकजण काढणीच्या कामात व्यस्त आहेत. येत्या दोन-तीन दिवसांत थंडीच्या स्थितीनुसार चक्रवादळाचे चित्र अधिक स्पष्ट होईल आणि त्यानंतर ते अंतिम अंदाज जाहीर करतील.
२ नोव्हेंबरपासून थंडी वाढणार
चक्रवादळाचे संकट टळो अथवा येवो, पण २ नोव्हेंबरपासून राज्यात सर्वत्र थंडीला सुरुवात होईल, असा अंदाजही त्यांनी व्यक्त केला आहे. सध्या तरी शेतकऱ्यांनी आपला शेतमाल सुरक्षित कसा राहील, यावर लक्ष केंद्रित करणे अत्यंत गरजेचे आहे.